به گزارش بازی اندروید، دبیر جشنواره سینماحقیقت با تأکید بر کوشش برای نفوذ مستند ایران در کشورهای همسایه و به بحث گذاشتن برخی تغییرات با مستندسازان اظهار داشت: جشنواره حقیقت زیر فشار مضاعف مستندسازان گیر کرده که این مسئله هم جذاب است هم ترسناک.
به گزارش بازی اندروید به نقل از ایسنا، حدود دو ماه تا برگزاری شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی مستند ایران (حقیقت) باقی مانده و مستندسازان با تمدید مهلت ارسال اثر می توانند فیلم های خودرا تا اختتام شهریور به جشنواره بفرستند. جشنواره امسال که همانند چند سال قبل به شکل آنلاین هم برگزار می گردد قرار بود در بخش هایی مثل جوایز گرفتار تغییراتی شود که با اعتراض فیلمسازان مواجه گردید و حالا همان موارد در کنار بررسی راهکارهایی برای بسط نفود مستند ایران در کشورهایی با حوزه زبانی و فرهنگی مشترک در پنل های تخصصی بررسی خواهند شد.
محمد حمیدی مقدم -دبیر جشنواره و مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی - که بتازگی جهت شرکت در جشنواره انیمیشین هیروشیما به ژاپن سفر کرده بود و در آنجا تقدیر گردید، در گفت وگویی با ایسنا از برخی جزییات جشنواره امسال، رویکردها و این که آیا خط قرمزی در انتخاب آثار وجود دارد یا خیر صحبت کرد. البته این مصاحبه به برخی دیگر از فعالیتهای مرکز همچون بخش پرحاشیه «هنر و تجربه» هم پرداخته که در بخش نخست فقط پرسش و پاسخ های در رابطه با جشنواره سینماحقیقت منتشر می شود.
مشروح این گفت و گو را در ادامه می خوانید:
چند روز بیشتر به انتها مهلت تمدید شده برای ارسال آثار به جشنواره حقیقت باقی نمانده، اطلاع دارید که چند فیلم به دبیرخانه رسیده و چه تعداد از آنها متعلق به تولیدات مرکز گسترش هستند؟
تا روز یکشنبه ۲۷ شهریورماه ۴۲۶ فیلم برای حضور در جشنواره ثبت نام کرده بودند. مهلت ثبت نام و ثبت اثر تا اختتام شهریورماه ادامه دارد. مرکز مشغول تولید ۸۰ تا ۸۵ فیلم است و فکر می کنم حدود ۳۰ تا ۳۵ فیلم را بصورت قطعی فاین کات شده در اختیار داریم و باقی آنها هم اگر بموقع برسند طبق قوانین می توانند برای جشنواره ثبت نام کنند. این جهش تولید را در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ داشتیم و خوشبختانه آمار، نوید یک دوره ی تولیدی خوب را برای مرکز دارد. با اینحال پیش بینی من این است که باتوجه به تعداد آثار تولید شده در مرکز و خارج از آن، یک افت پنج تا شش درصدی را نسبت به سال قبل در جشنواره داشته باشیم. البته شاید این پیش بینی درست نباشد ولی به نظر می آید تولیدات فیلمسازان مستقل و کمپانی های دولتیِ دیگر، متاثر از شرایط کرونا کمی کاهش پیدا کرده است. گرچه بطور معمول خیلی از فیلم های مستند در مدت دو تا سه سال ساخته می شوند و نمی توان همه آنها را متاثر از شرایط کرونا دانست اما فکر می کنم امسال آخرین سالی باشد که ما روند تاثیر پذیرفته از کرونا را پشت سر می گذاریم و احیانا از سال آینده مستندسازی به شکل نرمال خود برمی گردد.
این آمار در مقایسه با دوران پیش از کرونا چه تفاوتی دارد؟
قبل از کرونا یعنی در سال ۱۳۹۸ حدود ۷۱۰ اثر داشتیم که سال ۹۹ کمتر شد و سال ۱۴۰۰ به حدود ۵۵۰ فیلم رسید. فکر می کنم این روند باتوجه به شرایط موجود نرمال باشد و الان آخرین تاثیرات را می بینیم. باید لطمه شناسی کرد که چرا آثار مراکز دیگر نرسیده؟ آیا همگی در مراحل پست پروداکشن هستند یا دلیلهای دیگری ممکنست وجود داشته باشد. در مجموع باید صبر نماییم تا روز آخر ثبت نام برسد و شاید تا آن موقع باتوجه به پیک ثبت نامی که بطور معمول رخ می دهد، همه چیز تغییر کند.
بجز کرونا چقدر عوامل دیگر مثل محدودیت ها در پرداخت سوژه های مختلف و یا ممیزی هایی که ممکنست در مرحله صدور مجوز نمایش پیش بیاید را در کم شدن تعداد آمار تولید مستند در این سال ها موثر می دانید؟
با توجه به آنکه آثار جشنواره حقیقت توسط هیات انتخاب بررسی می شوند، پروانه نمایش خیلی در این مرحله از کار ما دخیل نیست، البته طبق قانون فیلم ها برای نمایش در محلی عمومی باید به نظر شورای پروانه نمایش و اداره نظارت و ارزشیابی رسانده شوند ولی از آنجائیکه بسیاری از مستندها خصوصاً آن هایی که به جشنواره حقیقت ارسال می شوند از یک استاندارد سینمایی با پروداکشن طولانی مدت برخوردار می باشند و دست کم امسال مختص دوران فعلی نیستند، معتقدم یکی از دلیلهای مهم این مسئله به شرایط مالی کمپانی ها برمی گردد. خیلی جاها در وضعیت فعلی خاصیت های تولید مستند را نداشتند و به سمت تولید کارهای دیگر رفتند. اگر در جایی مثل مرکز گسترش می بینید که با وجود همه مشکلات، همچنان تولید وجود داشته - آن هم در شرایطی که ما نیز پروژه های متوقف شده ی زیادی داشتیم - به این علت بود که سال قبل با تلاش آقای خزاعی یک کمک مالی به مجموعه صورت گرفت و سبب شد خیلی از پروژه ها پس از دریافت کمک مالی جلو بیفتند. بدین سبب وقتی می گویم در مرکزجهش تولید داشتیم به این علت است که در وضعیت عادی ۴۰ تا ۵۰ اثر را می توانستیم تولید نماییم ولی الان به تعداد بالاتری رسیدیم. این را هم می دانیم که مستندسازی در بخش خصوصی خیلی کم است و بیشتر، کمپانی ها و نهادها در زمینه مستند حضور فعالی دارند که اسامی آنها نیز شناخته شده است و در بررسی میانگین تولید هم لحاظ می شوند اما الان احساس من این است که این مراکز، اولویت خودرا در بخش های دیگر گذاشته اند. البته ارزیابی این ماجرا پس از قطعی شدن تعداد آثار رسیده به جشنواره حقیقت بصورت جداگانه بررسی خواهد شد. با این همه، تاکید می کنم مسئله قوانین نمایش یک موضوع جدی است که در خلال یا پس از جشنواره ممکنست برای فیلمسازان به دغدغه ای مهم بدل شود.
در انتخاب فیلم های جشنواره حقیقت چقدر عناوین و سرفصل هایی که مدت هاست از زبان مسئولان وزارت ارشاد و سازمان سینمایی می شنویم مثل فیلم های ارزشی و انقلابی و دینی مورد تاکید است. آیا انتخاب فیلم هایی با این مضامین در اولویت قرار دارند؟
جشنواره سینما حقیقت یک بخش ویژه به نام «شهید آوینی» دارد و به نظرم نشان داده است با وجود همین بخش، جشنواره از این مرحله که فقط بخواهد این مساله ها را در اولویت قرار دهد، عبور کرده است. مفهوم این بخش کاملا مشخص است هرچند برخی دوستان فیلمساز وجود یک بخش جنبیِ برابر با بخش اصلی را نمی پسندند ولی موضوع هایی مثل مقاومت، دفاع مقدس و گفتمان انقلاب اسلامی یا هر آنچه که از نگره های مرتبط -که یک نظریه به وجود آورده -، در این عنوان می گنجند در این بخش دنبال می نماییم. اما آیا این فیلم ها فقط در همین بخش شرکت می کنند؟ خیر! در سال ۹۸ فیلم منتخب جشنواره اثری از حوزه دفاع مقدس و استراتژی برون مرزی ما در سوریه بود به نام «گلوله باران» که در بخش مسابقه اصلی هم شرکت داشت. حالا اگر بپرسیم که آیا این اولویت است برای ما، باید بگویم برای هر نهاد یا هر سیستم فرهنگی، ذیل مفهوم و گفتمان انقلاب اسلامی یکسری موضوع های اساسی و مهم وجود دارد اما این که بگوییم رنگین کمان ما تک بُعدی خواهد شد، خیر! جشنواره با بازتابی از مسائل اجتماعی، سیاسی، تاریخ معاصر و همه آنچه سینما حقیقت را مدلول می کند شکل خواهد گرفت. قصد ما این است که سبد «حقیقت» شکل واقعی از جهان پیرامون امروز ما در همه وجوه باشد. اگر سالهای گذشته را دنبال کرده باشید به یاد می آورید که فیلمی از لطمه های جدی اجتماعی داشتیم و حتی نیروی انتظامی به آن جایزه ویژه داد در صورتیکه شاید خیلی ها فکر می کردند این اثر اصلاً امکان نمایش در جشنواره را نداشته باشد؛ بدین سبب ما کاملاً در پکیجی مجزا به انقلاب و دفاع مقدس و مقاومت می پردازیم و وجوه دیگر سینمای حقیقت و مستند را نیز کمرنگ نمی نماییم. فیلمسازان مستند خوب می دانند که به چه مطالبی و چقدر وارد شوند و خط قرمزها چیست. جشنواره یک انتخاب است و نمی خواهم آنرا با وارد شدن به حوزه ممیزی تقلیل دهم. اساسا فیلمسازی که در فضای امروز جامعه ایران زندگی می کند فضای جشنواره دولتی را تشخیص می دهد و کاملا آگاه و عاقل هستند و می دانند چه فیلمی در جشنواره پذیرفته نخواهد شد
خط قرمزی هم برای جشنواره دارید که مثل دبیر جشنواره فیلم کوتاه تهران بگویید برمبنای یکسری معیارها، چه فیلم هایی به جشنواره راه پیدا نخواهند کرد؟
فکر می کنم برای همه مشخص باشد که خط قرمز چیست، همانطور که در پروانه نمایش مشخص شده است و ضرورتی ندارد تیتروار این خط قرمزها را اعلام کنم.
ولی به نظر می آید که چندان هم معین نیست چون بااینکه قصد مقایسه با حوزه داستانی را ندارم ولی همین الان فیلم های دارای پروانه نمایش، با تغییر دولت و به تبع آن تغییر معیارها و سلیقه ها امکان نمایش پیدا نکرده اند پس می توان اظهار داشت که ممکنست خط قرمزها تغییر کرده باشد.
به نظرم این بخش از گفت و گو بهتر است پس از جشنواره حقیقت بحث شود. اساسا فیلمسازی که در فضای امروز جامعه ایران زندگی می کند فضای جشنواره دولتی را تشخیص می دهد و کاملا آگاه و عاقل هستند و می دانند چه فیلمی در جشنواره پذیرفته نخواهد شد. بطور طبیعی هرآنچه با قواعد و قوانین حوزه نظارت بر پخش ما در اشکال باشد، اگر بخش قابل توجهی از فیلم را شامل باشد قابل نمایش نیست ولی اگر بخشی کمی باشد و گرفتار اصلاح گردد، بطور معمول این طور است که فیلمساز قبول کرده تا آن بخش را تعدیل کند و به نمایش بگذارد. این از آن مواردی است که مورد به مورد پیش می رویم. فیلمسازان مستند، ۱۶ سال است که جشنواره حقیقت را دنبال می کنند و فکر می کنم برای آنها روشن باشد که چه مواردی قابل کار کردن است. خوب می دانند که به چه مطالبی و چقدر وارد شوند و برعکس. بطورمثال فیلمسازان ما الان خوب می دانند که چه فیلمی را به جشنواره ایدفا بدهند و چه فیلم هایی را ندهند. این انتخاب کاملاً آگاهانه و مشخص است. جشنواره یک انتخاب است و نمی خواهم آنرا با وارد شدن به حوزه ممیزی تقلیل دهم. جشنواره یک نگاه فراگیر است که در بسیاری موارد برمبنای نگاه دبیر شکل می گیرد و اوست که استراتژی خاصی را مشخص می کند. در هیچ کجای جهان به فیلمسازی توضیح نمی دهند. ما هم قصد نداریم برای فیلمساز تعیین تکلیف نماییم پس فقط انتخابمان را انجام می دهیم. در سیستم ما کار با هیات انتخاب پیش می رود که در کشور ما فقط این طور است و الان به دلیلهای مختلف، جای آن خیلی هم خوب است. پس نباید برای هیات انتخاب سوال ایجاد کرد، مثل همان جاهای بیشماری که فیلمسازان ما یک سوال هم نمی توانند بپرسند، حتی فیلمسازان بزرگ و کسانی که در زمینه مستند جهان قدرتمند هستند نمی توانند بپرسند که دلیل پذیرفته نشدن آثارشان چه بوده است. این ها حق انتخاب هر جشنواره ای است. هر جشنواره ذائقه و مسیر خودرا گام به گام می تواند تغییر دهد و طراحی آینده خودرا رو به نقاط مختلف پیش ببرد؛ در نتیجه یا از قبل تبیین می کند یا نمی نماید. بطورمثال ممکنست برای یک سال رویکرد محیط زیست را در نظر بگیرد و این که فیلم ها در همین نگره چطور انتخاب شوند، حق جشنواره است. حال این که فیلم ها چطور نمایش داده می شوند، به بعد یا پیش از ما به عنوان «جشنواره» مربوط می شود که بطورمثال یک فیلم می تواند در زمینه عمومی به نمایش درآید یا خیر و این موضوعی است که برمبنای قوانین بر نظارت در زمینه ای خارج از مرکز گسترش دنبال می شود.
شما برای شانزدهمین دوره جشنواره حقیقت به عنوان دبیر چه نگاهی را در نظر گرفته اید؟
یکی از نکات مهمی که شاید به عنوان گلایه مطرح شود و در این سه سال با آن مواجه بودم، همین بود که فیلمسازها می پرسیدند استراتژی جشنواره حقیقت چیست؟ یا درحقیقت آن معیاری که می خواهد قیاس کند، در این دوره ۱۶ ساله معلوم نبوده و نیست. من در طول این مدت این مساله را لطمه شناسی کردم که ببینم آیا ما می توانیم وارد این نقطه گذاری هنری شویم؟ آن هم با تمام فشاری که به جشنواره حقیقت وارد می شود، چون واقعیت این است که الان جشنواره حقیقت زیر فشار مضاعف مستندسازان گیر کرده است. این مسئله هم جذاب است هم ترسناک. نمونه اش هم آنجا بود که شروع کردیم به حذف جوایز فنی سینما و شما دیدید که چه اتفاقی افتاد! بسیاری از جشنواره ها هستند که جوایز آنها کم و زیاد می شود و هیچ واکنشی نمی گیرند ولی در جشنواره حقیقت که دولتی هم است، ما قصد داشتیم نیمی از وظایف را به صنوف برگردانیم و آن طور اعتراض شد. این تصمیم از آن جهت گرفته شد که من اعتقاد دارم جزییات و دقت در بررسی جوایز فنی به صنف و تجمع آراء برمی گردد نه این که ازطریق یک گروه داوری ۵ یا ۷ نفره صورت گیرد اما این ماجرا چنان مورد مطالبه بود که متوجه شدیم نمی گردد این کار را به این راحتی و ناگهانی پیش برد. البته در نهایت منجر به گفت وگوی میان ما با صنوف کارگردانان و تهیه کنندگان مستند شد و ما قبول کردیم و گفتیم که اگر شما فکر می کنید این تشویق و جدی گرفتن - که آنرا به حق می دانیم - نباید حذف شود، این نقش را قائل خواهیم بود. این همان نقش فزاینده برای جشنواره حقیقت است که بصورت مضاعف فشار وارد می نماید. حال اگر جشنواره حقیقت یک استراتژی معین را بخواهد انتخاب نماید، باردیگر از آن نگاه پدرانه و شاید معطوف به همه این سلائق جدا می شود. پس فعلا ما یک لحن کلی از جهان مستند ایران را در بر میگیریم با عمومیت احترام به فضا، فرهنگ، قواعد، قانون و نظام حاکمیتی کشور که همه زیر این چتر با لحن و نگاه های مختلف مستند را به سرانجام برساند. جشنواره سینما حقیقت این نگاه جامع را می خواهد در دوران فعلی دنبال کند. الان جشنواره حقیقت زیر فشار مضاعف مستندسازان گیر کرده است. این مسئله هم جذاب است هم ترسناک. نمونه اش هم آنجا بود که شروع کردیم به حذف جوایز فنی سینما و شما دیدید که چه اتفاقی افتاد!
اگر زمانی این اتفاق بیفتد که جشنواره های دیگری داشته باشیم چه بهتر! زمانی این نگاه وجود داشت چرا جشنواره های گوناگون داریم؟ در صورتیکه باید پرسید چرا نباید فضاهای فرهنگی مختلف برای جوانان داشته باشیم؟ مگر چقدر هزینه خرده فرهنگی در مقابل این همه پدیده های بیشمار پِرت در زمینه اقتصاد و حوزه های دیگر می شود؟ این انتقادی است که به خبرنگاران هم وارد است که سال ها حضور جشنواره ها را نقد می کردند. وقتی جشنواره های تخصصی داشته باشیم این فشاری که فیلمساز لذت دیده شدن دارد، در جایی دیگر پاسخ داده می شود. چرا یک فیلمساز باید کعبه آمال و آرزوهایش جشنواره حقیقت باشد؟ مگر ما چند فیلم را می توانیم نمایش دهیم؟ اگر پکیج های خودرا در هر بخش به ۲۰ فیلم هم برسانیم خیلی ها معترض می شوند که مگر این جشنواره تخصصی و بین المللی نیست، چرا تعداد ۱۵ اثر را به ۲۰ اثر رساندید؟ اگر ما تعداد را افزایش می دهیم به خاطر این است که تعداد بیشماری متقاضی درجه یک داریم و وقتی تعداد قابل توجهی از بخش مسابقه جا می ماند به ناچار بخش جنبی اضافه می نماییم. ما حداکثر ۷۰ اثر را می توانیم در جشنواره داشته باشیم پس بقیه کجا باید نمایش داده شوند؟ استعدادها کجا باید شکوفا شود؟ البته این را هم باید اضافه کرد که کلا دوستان فیلمساز درگاهِ دیده شدنِ «حقیقت» را دوست دارند، بدین سبب وقتی این فشار وجود دارد شما باید کمی عمومی تر فکر کنید و جشنواره حقیقت از حالت تخصص صِرف خارج می شود. این را هم برای افرادی گفتم که جشنواره های خارجی را رصد می کنند و از این زاویه «حقیقت» را نقد می کنند. ما خیلی زودتر این موارد را می دانیم که بطورمثال می شود هدف جشنواره را بر طبق مسائل اجتماعی یا محیط زیستی قرار داد ولی آن وقت دایره را می بندیم، تعداد کمتری فیلم وارد جشنواره می شود ضمن این که این گستردگی، از عوامل جذابیت جشنواره حقیقت است.
پس شما با رضایت خودتان از حذف جوایز فنی در جشنواره عقب نشینی کردید؟
بله، درحقیقت با درک متقابل، چون من احساس کردم در این سه سال تعامل با صنف در مرکز گسترش، نمایشی نیست. ما صحبت می نماییم، نقد می نماییم، گفت و گو می نماییم و توانسته ایم خیلی از مسائل را حل نماییم و جلو ببریم. وقتی مطالبه صنفی وجود دارد به آن گوش می نماییم و صنف یعنی همان افراد موثر. البته دوستان صنف هم استدلال ما را پذیرفتند ولی گفتند زمان اجرای این کار زود است. ما هم پذیرفتیم که اطلاع رسانی شود. این کار را برمبنای یکسری مطالعات شروع کردیم چونکه جشنواره های بین المللی در این سطح، جوایز فنی نمی دهند و برعهده جشنواره های داخلی است. البته یک بحث هم همین است که بخش عمده جشنواره حقیقت، داخلی است ولی اگر بخواهیم به حوزه بین الملل گرایش پیدا نماییم راهی جز این نداریم. ما هم گفتیم اشکالی ندارد. بگذاریم تمام دوران متاثر از کرونا تمام شود ولی موضوع را در پنل ها و فضاهای گفت و گو در جشنواره خواهیم گذاشت تا بچه ها بحث کنند که کدام مسیر بهتر خواهد بود، حذف از بازگشت جوایز فنی یا بازگشت باردیگر آنها به جشنواره؟ درحقیقت نمی توان اظهار داشت که بازگشت جوایز امسال به این مفهوم است که ما آنرا بطور کامل پذیرفته ایم، فقط قبول کردیم که امسال را هم با شرایط گذشته پیش ببریم. حذف جوایز فنی در جشنواره به بحث گذاشته می شو، حذف از بازگشت جوایز فنی یا بازگشت باردیگر آنها به جشنواره؟ بازگشت جوایز امسال به این مفهوم است که آنرا بطور کامل پذیرفته ایم، فقط قبول کردیم که امسال را هم با شرایط گذشته پیش ببریم
یعنی ممکنست سال آینده این جوایز حذف شوند؟
من فکر می کنم رشد سینمای مستند خارج از صنف و حیطه فعالیت کسانی که در آن دخیل هستند، نیست. جشنواره برای مدیران دولتی نیست بلکه برای همان کارگردان ها و تهیه کننده ها و تمام موثرین سینمای مستند است. افراد متخصص باید این مسئله را بپذیرند که فکر می کنم پس از پذیرش، این ماجرا باید به گونه ای تغییر کند.
شما از یک لحن پدرانه با نگاه به حرفه مستندسازی صحبت کردید اما وقتی شورای سیاست گذاری جشنواره را نگاه می نماییم آنقدر حضور مدیریتی در آن غالب است که می تواند نگاه صنفی و سینمایی را زیر سوال ببرد. اگر به عنوان دبیر بخواهید همسو با مستندسازان باشید، موافق این نوع چیدمان در شورای سیاست گذاری یک جشنواره مستند هستید؟
من فکر می کنم شورای سیاست گذاری بسیار خوبی داریم. به هر حال شورای سیاست گذاری کاملاً در اختیار ارگان برگزارکننده ی جشنواره است. من بر طبق افکت هایی صحبت می کنم که در جشنواره های دنیا وجود دارد. جشنواره برای ما کاملا یک ارگان وارداتی است، مثل سینما که ما تاثیرات محلی خودرا روی آن گذاشته ایم. هر جشنواره سیاست های اصلی خودرا برمبنای نظریه ها و نگره هایی که دارد، اجرا می کند. در جشنواره های الف دنیا تا همین هیروشیما که این اواخر در آن بودم چنین نگاهی وجوددارد. من در جشنواره انیمیشن هیروشیما که برای تقدیر از مرکز گسترش در راستای تولیدات انیمیشنی حضور داشتم، این مساله را پرسیدم که چرا ارگان برگزاری جشنواره تغییر کرده و آرتیست های قبلی رفته اند؟ متوجه شدم که شورای سیاست گذاری جشنواره انیمیشن هیروشیما توسط شهردار تعیین می شود و برای تغییر هم گفتند یک اختلاف تفکری بین دولت و شهرداری به وجود آمده و شهرداری یک سیستم را با نگاه خودش چیده که البته از تیم قبلی هم در آن حضور دارند. در اینجا ارگان برگزاری جشنواره به نگاه آرتیستیک و مطالبه در اندازه خودش، نیاز دارد و این ارگانی است که شکل برگزاری، اجرا و تعامل مالی را کنترل می کند، پس بحث دیگری نداریم ولی در عین حال اتفاق بزرگ «حقیقت» ورود انجمن های صنفی به شورای سیاست گذاری است که از سال ۹۸ اتفاق افتاد؛ انجمن صنفی کارگردانان و تهیه کنندگان نماینده دارند. در کشورهای دیگر هم اگر در شوراها سینماگری باشد در حد همین یکی دو نفر است و بقیه متخصصان حرفه ای هستند که یک شورا به آنها نیاز دارد. ما در این دوره افرادی را داریم که هر کدام نقش موثری دارند. شورای سیاست گذاری در دو سال قبل با تعامل در بخش اجرائی جشنواره پیش رفته و در طول این مدت حتی اگر جوایز جشنواره افزایش پیدا کرد نتیجه تعامل صنوف و دبیر جشنواره در شورای سیاست گذاری بود.
اگر خروجی شوراهای سیاست گذاری جشنواره حقیقت منتشر شود، بهتر می توان درباره ی نقش و کارکرد آنها اظهار نظر کرد.
بله، این می تواند اتفاق بیفتد و ما حتما این مساله را بررسی می نماییم که مصوبات شورای سیاست گذاری منتشر شود.
جشنواره امسال هم بصورت آنلاین برگزار می گردد.
بله ما در نخستین جلسه شورای سیاست گذاری اعلام کردیم که «حقیقت» به بلوغی رسیده و ریسک جشنواره پانزدهم ما را بصورت فیزیکی و آنلاین یک مرحله جلوتر برد. ما در طول این مدت توانستیم با فیلمسازان تعامل نماییم و جشنواره در دوره چهاردهم کاملاً آنلاین انجام شد که در دوران سخت کرونا بودیم. دوره پانزدهم بصورت فیزیکی - آنلاین انجام شد و این نخستین دوره پس از کرونا خیلی جذاب بود که توانست شور تازه ای را در پردیس چارسو ایجاد نماییم. اتفاق بزرگ در طول این مدت همین بود که میان از فیلمسازان یا خبرنگاران همه خیالشان راحت بود که فیلمی را از دست نخواهند داد و علاقه مندان اشراف ویژه تری به جشنواره پیدا کردند چون بارها پیش آمده بود که می شنیدیم فیلمسازی حتی نتوانسته بود یکی از آثار مهم و خوب جشنواره را ببینید و فقط درباره ی آن شنیده بود.
فیلمسازان مشکلی ندارند که باز هم فیلم هایشان بصورت آنلاین نمایش داده شود؟
به نظرم فیلمسازان در این مورد بسیار مترقی، فرهنگی و باشعور برخورد می کنند. در این ماجرا یک تعامل دوطرفه وجود داشت و آنها قبول کردند که کمی از فیلم هایشان جدا شوند، یعنی منِ کمپانی مرکز گسترش یا اوج یا مراکز دیگر پذیرفتم که برای ساخت یک مستند هزینه کرده ام حال می خواهم با آنها چه کار کنم؟ اصلا در سالهای گذشته چه کرده ایم؟ چقدر عایدی داشتیم؟ البته این فقط مختص سینمای مستند نیست و در سقف سینمای داستانی هم فکر می کنم چیزی عایدمان نشده است.
با این حال در مرکز گسترش، ما نخستین کمپانی بودیم که گفتیم فیلم های تولیدی را نگه نمی داریم و برای پخش و نمایش آنها برای مردم اقدام کردیم. این اتفاق موجب شد تلویزیون حمایت کند و بعد کم کم بقیه هم آمدند و چند فیلمساز بودند که ابتدا تمایلی نداشتند ولی بعدا خواستند که فقط یک نمایش ویژه در خانه جشنواره برای آنها در نظر بگیریم. این فضا که باز شد شرایطی برای فروش هم به وجود آمد. ما می خواستیم مستند دیده شود تا روی فروش آن تاثیر بگذارد. جشنواره در آن شرایط شبیه تیزر و آنونس برای فیلم های مستند عمل می کند و بعد کم کم خبر یک مستند -اگر خوب باشد- به سازمان ها و نهادها و علاقه مندانش می رسد و مشتریانش هم پیدا می شوند.
سال گذشته شرط پخش آنلاین برای فیلمسازان الزامی بود و امسال مقرر است این مساله در جلسه شورای سیاست گذاری بررسی شود. اگر به توافق برسیم هر دو بخش را خواهیم داشت و اگر این اتفاق نیفتد فضای دیگری طراحی خواهیم کرد ولی بطور قطع بخش آنلاین را درحال حاضر از دست نخواهیم داد یعنی هم برای مردم و هم برای فیلمسازان این بخش را خواهیم داشت. ما در وضعیت فعلی قصد نداریم جشنواره مستند حقیقت را با رویدادهای بین المللی مقایسه نماییم. «حقیقت» فعلا محلی است برای معرفی سینمای مستند و آشتی و فرهنگ سازی برای این سینما و چون این روند درحال شکل گیری است، نمی خواهیم آنرا قطع نماییم. سال قبل شرط پخش آنلاین برای فیلمسازان الزامی بود و امسال مقرر است این مساله در جلسه شورای سیاست گذاری بررسی شود. اگر به توافق برسیم هر دو بخش را خواهیم داشت و اگر این اتفاق نیفتد فضای دیگری طراحی خواهیم کرد ولی بطور قطع بخش آنلاین را درحال حاضر از دست نخواهیم داد
آیا جشنواره همچنان در پردیس چارسو برگزار خواهد شد؟
واقعیت این است که به علت تغییر مدیریتی پردیس چارسو هنوز نمی دانیم چه اتفاقی می افتد. البته آنها برای اکران فیلم های هنر و تجربه با ما همکاری دارند. فعلا درحال رایزنی هستیم و امید ما این است که در چارسو باشد. گرچه محلهای دیگری را نیز در نظر داریم به خصوص آنکه در طول این مدت تعداد زیادی سالن چند منظوره پیشنهاد شده ولی ما بدنبال مکان هایی هستیم که دانشجویان و اهالی رسانه دسترسی بهتری داشته باشند و به مرکز شهر نزدیک تر باشد.
جایزه های جشنواره امسال چقدر است؟ در بخش بین الملل جوایز همه ارزی خواهد بود؟
فعلا عدد دقیقی را نمی توانم اعلام کنم اما بطور قطع میزان جایزه از سال قبل کمتر نخواهد بود. سال قبل در جایزه دلاری کاهش داشتیم و شاید امسال هم در همان حد باشد. البته با وجود کاهش رقم جایزه سال قبل، باز هم جزو جشنواره هایی هستیم که جایزه خوبی دادیم چون برخی جشنواره ها ۵۰۰ دلار به برگزیده دادند. برای امسال فکر می کنم همچنان جوایز جشنواره حقیقت انگیزه بخش باشد ولی تصویب قطعی جوایز بخش ملی هم در جلسه شورای سیاست گذاری اتفاق خواهد افتاد و در بخش های مختلف افزایش خواهیم داشت.
سوال آخر اینکه، در بخش بین الملل رویکرد خاصی را مدنظر دارید؟
در این بخش نکته همان چیزی است که آقای خزاعی هم بر آن تاکید داشت، یعنی قصد نداریم فقط میزبان تعدادی میهمان خارجی باشیم. اهتمام می نماییم متناسب با جریانی که می خواهیم در سینمای مستند راه بیندازیم، بهترین استاد فن را در آن حوزه دعوت نماییم تا کارگاه های ما کاربردی باشند. بدنبال آموزش شیوه های روز در فیلمسازی هستیم. انتخاب کسانی که بدنبال حضور آنها در ایران هستیم مهرماه قطعی می شود. برخی مسترکلاس ها بصورت آنلاین برگزار می گردد که از بهترین ها خواهند بود. داوران شاخصی را از خارج از کشور دعوت خواهیم کرد و همین طور یکی از اهداف ما این است که تمرکز ویژه روی منطقه آسیای میانه و کشورهای مشترک در زمینه زبانی داشته باشیم.
دقیقا چه نوع تمرکزی؟
یعنی مستندهای آنها را رصد نماییم و جشنواره حقیقت را به عنوان هاب منطقه معرفی نماییم. ما به شدت این پتانسیل را داریم اما مرجعیت را حقنه ای نمی گردد اعمال کرد. جشنواره با رفت و آمد و نیز ایجاد شرایط برای حضور افراد با استعداد می تواند در این راه کار کند. اقداماتی درباره ی رصد وضعیت مستندسازی و آثار این کشورها را شروع کردیم و بااینکه بعید می دانم به این دوره از جشنواره برسد اما در راه آن قرار داریم. بین ایران و کشورهای اطراف جذابیت های موضوعی و زبان مشترک زیادی وجود دارد که می تواند سوژه های متفاوتی را برای ساخت مستند فراهم آورد. بخش اساسی کار ما همین است که به فکر معیشت فیلمسازان باشیم و این مساله می تواند در همان راستا کمک کننده باشد. بیشترین دغدغه من به عنوان یک مدیر فرهنگی این است آثاری که تولید می نماییم چه زمانی مقرر است به بیرون از کشور برود. دیگر جشنواره خیلی مورد پسند من نیست و گاهی شاید ضد جشنواره هم باشم چون جشنواره ما را از کل اقتصاد سینمای جهان بازداشته در صورتیکه اصل اقتصاد و پولی که می تواند سینمای ما را نجات دهد در جای دیگری تقسیم شده که ما هیچ گاه در آنجا حضور و نقشی نداشتیم. نگاه من این است که چگونه می توانیم با تولیدات و رفت وآمدهای فرهنگی این مسیر را باز نماییم تا برگشت اقتصادی داشته باشیم.
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب