به گزارش بازی اندروید، نشست تخصصی «جنبه های آموزشی و تربیتی سینما از دیدگاه روان شناسی کودک» همزمان با برگزاری جشنواره فیلم رشد در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار گردید.
به گزارش بازی اندروید به نقل از روابط عمومی جشنواره فیلم رشد، نشست تخصصی با مبحث «جنبه های آموزشی و تربیتی سینما از دیدگاه روان شناسی کودک» با حضور دکتر کیومرت فرحبخش، مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر مهدی وجدانی همت، مدیر مرکز مشاوره و بهداشت روان دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر محمد علی مؤمنی ها، مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی و دبیر نشست برگزار شد.
این نشست به همت دبیرخانه جشنواره بین المللی فیلم رشد و با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، ظهر شنبه دوازدهم آذرماه در سالن کتابخانه مرکزی دانشگاه به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
ریشه واکنش های کودک به فیلم
کیومرث فرحبخش، مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه ذهن کودک از ابتدا در معرض اطلاعاتی قرار دارد که از خارج به وی عرضه می شود، اظهار نمود: مشاهدات زیادی تایید کرده که مشاهده فیلم در رفتار کودکان اثرگذار می باشد.
وی افزود: نخستین پژوهشی که در این حوزه انجام شد در ارتباط با نظریه بندورا در زمینه یادگیری از راه مشاهده بود که به دو گروه دانش آموز فیلم هایی را نشان دادند که در یکی رفتار پرخاشگرانه و در دیگری رفتارها دوستانه نمایش داده می شد، پس از مدتی گروهی که فیلمهای پرخاشگرانه تماشا کرده بودند، رفتارهای تهاجمی بیشتری از خود نشان می دهند.
فرحبخش به چند مورد دیگر از تحقیقات علمی اشاره نمود و اظهار داشت: مشخص شده نوجوانانی که به مصرف سیگار تمایل دارند در خانواده هایی زندگی می کنند که به دیدن فیلم هایی که مصرف سیگار را نمایش می دهد، مشغولند، یا اثری از شخصیت های فیلم روی کودکان و نوجوانان بر جای می ماند که در بزرگسالی، خویش را در لباس پوشیدن آنان نشان داده است.
وی فیلم را بر جزئیاتی مثل راه رفتن و سخن گفتن هم موثر دانست و افزود: یک فیلم سینمایی با عنایت به بافت خانواده و شرایط اجتماعی می تواند روی کودک اثر بگذارد، همان گونه که برخی کودکان با وجود آن که فیلمهای پرخاشگرانه تماشا کرده اند، نه تنها از آن اثر نپذیرفته اند بلکه به علت آن که در خانواده آنان این رفتارها مذمت شده، شخصیت های پرخاشگر فیلم را نکوهش کرده اند.
فرحبخش افزود: با این وجود اگر نمایش فیلمهای پرخاشگرانه برای این کودکان تکرار شود، این رفتار نکوهش آمیز از بین می رود، حتی گاهی که این کودکان در موقعیت های خاص حاضر شده اند رفتارهای هیجانی خشونت آمیزی از خود نشان داده اند که متاثر از همان فیلمها بوده است.
وی ضمن اشاره به برخی پژوهشها که نشان داده است هر کدام از کودکان به بعضی از قسمت های فیلم واکنش نشان می دهند اظهار نمود: کودکان بر مبنای سیستم بیولوژیک خود در نوع و سرعت پاسخگویی به فیلم متفاوت هستند ولی پاسخ روشنی در علت این تفاوت وجود ندارد، هر چند قدر مسلم اینست که بافت اجتماعی و بافت خانواده در شکل گیری آن اثر دارد.
فرحبخش با بیان اینکه ارتباط مستقیمی بین بافت خانواده و اجتماع و رفتار کودک نمی توان در نظر گرفت تصریح کرد: مفهومی بعنوان «گرسنگی محرک» وجود دارد که انگار کودکانی که در خانواده ای با رفتارهای خاص بزرگ می شوند، دقیقاً به رفتارهای متضاد رغبت دارند، گویی می خواهند بعدی از احساسات خویش را پاسخ دهند که به آن پاسخ داده نشده است.
اثر سینما روی کودک برگشت پذیر نیست
مهدی وجدانی همت، مدیر مرکز مشاوره و بهداشت روان دانشگاه علامه طباطبایی مبحث ارتباط کودک و فیلم را مسئله ای چند بعدی توصیف کرد و اظهار داشت: کودک را نمی توان خارج از اجتماعی دید که در آن زندگی می کند، از آن اثر می پذیرد و بر آن اثر می گذارد، ازاین رو باید برای حل معضلات اجتماعی به دوره کودکی توجه کرد.
وی سینمای کودک را محصول لزوم و ظرافت خواند و افزود: سینما باید با ظرافت کار خویش را عرضه نماید، چونکه اثری که سینما روی کودک بر جای می گذارد برگشت پذیر نیست.
وجدانی همت دانش، نگرش و مهارت را سه رکن مورد توجه سینمای کودک معرفی نمود و اضافه کرد: در این بحث باید راه های رسیدن از دانش، نگرش و مهارت به «تربیت» را بررسی کرد.
وی کار در زمینه دانش، نگرش و مهارت را فراتر از انتقال اطلاعات دانست و تصریح کرد: تربیت دیگر منحصر به رشته تعلیم و تربیت نیست و دیدگاه ها و نگرش ها را هم باید در نظر گرفت.
وجدانی همت هنر ورود کودک به جامعه را یاد شده قرار داد و خاطرنشان کرد: سینمای آموزشی و تربیتی باید کارکرد خویش را فراتر از انتقال اطلاعات ببیند و برای تربیت نسل آینده که مقرر است کنشگر اجتماعی و فردی در نقش پدر و مادر باشد، فعالیت کند.
وی با انتقاد از برنامه هایی که صرفاً جنبه سرگرمی را پوشش می دهند اظهار داشت: الزاماتی که در بستر رشد کودک وجود دارد، باید در فیلم مشاهده شود تا اثرگذاری آن افزایش یابد.
فیلم دیدن برای دیدن افق های بالاتر
کیومرث فرحبخش، مدیر گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه فیلم اطلاعاتی فراتر از آن چه را که با چشم دیده می شود منتقل می کند خاطرنشان کرد: هر چه یک اثر استعاری تر باشد، پردازش ها و اطلاعات «زیر آستانه» بیشتری به وجود می آید.
وی افزود: تصویر می تواند اثری را به ناخودآگاه کودک منتقل کند که در رفتار او موثر واقع شود و حتی در رویای او جلوه گر شود.
فرحبخش تلاش کشورهای پیشرفته برای بالا بردن بهره هوشی کودکان را خاطرنشان کرد و اظهار داشت: در این راه، فیلمهای سینمایی ابزاری بسیار کارآست.
وی توضیح داد: نمایش مهارت های رفتار هوشمندانه نظیر نقد و بررسی، تصمیم گیری و فکر کردن یا عبرت گرفتن از شکست، یکی از نگاههای اثرگذاری مثبت فیلم بر ذهن کودک است.
فرحبخش توانمندی های عقلانی در سطح ملی را دیگر راهبرد اثرگذاری بر ذهن کودک معرفی نمود و اظهار داشت: فیلمهای علمی تخیلی می توانند اثر خوبی بر جهت گیری عقلانی کودک داشته باشند، همان گونه که مطالعات نشان می دهد کشورهایی که فیلمهای علمی تخیلی بیشتری تولید کرده اند افراد به افق های دورتری می اندیشند و تلاش بیشتری دارند.
فیلم ابزار خوداکتشافی
مهدی وجدانی همت، مدیر مرکز مشاوره و بهداشت روان دانشگاه علامه طباطبایی آموزش مستقیم، غیر مستقیم، تفسیری و خوداکتشافی را چهار نوع آموزش معرفی نمود و اضافه کرد: خوداکتشافی دشوارترین نوع آموزش است ولی اثرگذاری و مانایی آن خیلی بیشتر از روش های دیگر است، ازاین رو میتوان آنرا الگویی موفق در زمینه تربیت کودک دانست.
وی با طرح سوال در رابطه با چگونه پیاده شدن خوداکتشافی در فیلم کودک اظهار داشت: باید فیلمساز با دنیای کودکی خود ارتباط داشته باشد، طوری که فیلم از دید یک کودک روایت شود.
وجدانی همت گفتگو بین کودکان را دومین روش پیاده شدن رویکرد خوداکتشافی دانست و افزود: این رویکرد باعث می شود کودک طی فرایندی، با خود به گفتگو بپردازد و به دنبال حل چالش ها باشد.
وی از «قصه» بعنوان سومین رویکرد خوداکتشافی نام برد و تصریح کرد: خیال می تواند یک دنیای اکتشافی به وجود آورد و ارتباطی موثق بین کودک و دنیای اطراف وی به وجود آورد.
این نشست تخصصی همزمان با برگزاری پنجاه و دومین دوره جشنواره بین المللی فیلم رشد برگزار گردید. این جشنواره هفتم آذرماه شروع شده است و مراسم اختتامیه آن روز یکشنبه سیزدهم آذر از ساعت ۱۸ در محل سینما فلسطین برگزار می شود. سال جاری سه هزار و ۴۶۰ فیلم به دبیرخانه ارسال شده بود که ۱۰۴ اثر در قسمت مسابقه بین الملل، ۱۸ اثر در قسمت مسابقه دانش آموزی و هفت اثر در قسمت مسابقه معلمان فیلمساز پذیرفته شد.
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب