مریم كاظمی، هنرمند تئاتر و عضو هیات مدیره خانه تئاتر به دنبال تعطیلی تئاتر مستقل تهران با نگارش یادداشتی، نسبت به تعطیلی دیگر سالن های تئاتری هشدار داده و پیشنهاداتی را برای برون رفت از وضعیت دشوار فعلی ارائه كرده است.
این کارگردان و بازیگر تئاتر در یادداشت خود که آنرا در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است: «در تاریخ نهم مهرماه پس از هشت ماه، تصمیم گرفتم به دیدن نمایش های صحنه ای بروم و با نمایش «غرب حقیقی » که در سالن مستقل تهران اجرا می شد، شروع کردم و در ادامه همان شب، نمایش «مرغ ماهیخوار» را در سالن سپند دیدم. بعد از آن از شنبه 12 مهر ماه سالن ها به مدت یک هفته تعطیل شد. هفته دوم، سوم و چهارم و اینک پنجم. دو نمایش در دو سالن خصوصی دیدم.
سالن خصوصی یعنی یک یا چند نفر یا گروه یا شرکت و یا ارگانی تصمیم می گیرند در افزایش زیرساخت ها و امکانات اجراهای تئاتر موازی با سالن ها و بودجه های رسمی، هزینه کرده و پول خرج کنند. اگر همه چیز طبق شرایط ایده آل و آرمانی پیش برود، در نهایت می تواند زمینه های استقرار گروه ها در سالن های مختلف و تشکیل کمپانی های تئاتری را فراهم آورد و تلاش شود به تدریج با اختصاص بودجه های مناسب، فرهنگ و هنر بوسیله افزایش و تنوع اجراهای تئاتری هدف و دیدگاه همه صاحبان سالن های تئاتری شود.
ولی این آرمان زیبا از نظریه پردازی و نظریه فراتر نمی رود برای اینکه بیشتر سالن های خصوصی در ملک های استیجاری شروع به کار می کنند. کمک های دولتی به موسسات فرهنگی هنری غیر کارشناسی و بدون توجه به ساختمان و زمین درنظر گرفته می شود و معمولا کفاف یک پنجاهم هزینه های راه اندازی را هم نمی دهد.
بدین سبب علاقه مندان راه اندازی این نوع کسب و پیشه یا از هزینه ها می کاهند و بی کیفیت و ناایمن هستند و یا زیر بار هزینه ها و وام های سنگین می روند و مجبور می شوند برای تامین آن یا به گروه های اجرائی فشار بیاورند و با تنظیم قراردادهای سنگین، بار زیادی به دوش کارورزان واقعی تئاتر یعنی گروه ها و نمایشگران تئاتری بگذارند برای اینکه باید درآمدشان را تضمین کنند، حتی اگر گروه های تئاتری، گرفتار زیان های جبران ناپذیری شوند باید اجاره ملک و مکان پرداخت گردد. مجبور می شوند مکان شان را تکه تکه اجاره دهند و برای هرکدام کارکرد و تعریفی بیابند، برای اینکه فورا ماه و سال می گذرد و اجاره ها و هزینه های انرژی سر جای خودش است.
البته این روال از دهه نود در تئاتر ایران باب شد. حتی سالن های رسمی و دارای بودجه های مصوب که نه اجاره می دهند نه هزینه های آب و برق و گاز و مالیات به آنها مربوط است و پرسنل هم حقوق دولتی می گیرند قانع نبوده و به اجاره دادن سالن های تمرین و سالن های اجرا، راهروها و گالری ها و زیرزمین ها و زیر پله ها و کارگاه های دکورو لباس و رختکن و بوفه اقدام جدی و پیگیر کردند. نمونه مهم آن تالار وحدت است که بعنوان زیرمجموعه بنیاد رودکی حتی پارکینگ روبروی تالار را هم که ملحقات یک مجموعه تئاتری باید باشد، اجاره داده و پولی کرده اند.
سالن های رسمی خودرا رقیب سالن های کوچک کم بازده دیدند. ارگان ها اهتمام کردند برای توجیه این اعمال بخش سالن های تمرین و اجرای مجموعه خودرا خصوصی نامیده و مثل سرمایه گذارانی عمل کنند که با هزینه شخصی سالنی را ساخته و تجهیز کرده اند و مجوزهای لازم را با صرف هزینه های معمول دریافت کرده اند.
خوب طبیعی است که حتی در شرایط عادی هم خیلی از موسسات فرهنگی - هنری زیر بار هزینه ها دوام نیاورده به تعطیلی یا واگذاری تن می دهند. موسسات خصوصی در این جنگ نابرابر شکست می خورند. حالا شرایط کرونا هم به این فروپاشی کمک کرده و سرعت بخشیده است.
وجود همه گیری کرونا هم سبب شده درآمدی وجود نداشته باشد یا آنقدر اندک باشد که نتواند متقبل اجاره بها و هزینه ها باشد و اتفاقا از این جهت سالن های رسمی و خصوصی، هر دو شرایط مشابه دارند. با یک تفاوت عمده و اساسی.
تفاوت در این است که سالن های رسمی متصل به ارگان های دارای بودجه می توانند درها را ببندند و صحنه ها را خالی کنند، بدون اینکه اصالت َآن از بین برود و صاحبخانه ای آنرا بگیرد، بدون اینکه پرسنل بی حقوق بمانند، بدون اینکه ماهیت آن به کل عوض شود.
ولی سالن خصوصی، صاحبخانه ای دارد که آنرا با ارزش افزوده سال ها کار فرهنگی پس می گیرد، اداره برق و آب و گازی دارد که قبض ها را با رعایت کامل تورم ارائه می دهد، پرسنلی دارد که بدون حقوق و مزایا بیکار می شوند، کافه ای دارد که مشتری ندارد و بساطش را جمع می کند.
امروز که خبر بسته شدن سالن مستقل را شنیدم به نظرم آمد، زنگ های دیگر موسسات و سالن ها هم به زودی به صدا در خواهد آمد.
این مطالب ابراز و قبول واقعیت هاست. فرار از واقعیت ها، چاره ها را پنهان می کند و دنبال مقصر گشتن واقعیت ها را پنهان می کند. من می خواهم حقایق چون پتک برسرم کوبیده شود تا فراموش نکنم، فرار نکنم، حاشیه روی نکنم، فرافکنی نکنم. من یک کارورز تئاترم. دنبال قرص مسکن نمی گردم، خواهان درمان مستمر و درست و نتیجه بخش هستم.
باید اهتمام نماییم تئاتر وتئاتری ها پر امید و مطمئن باقی بمانند برای اینکه شرایط تغییر خواهد نمود و به این جامعه فعال هنری نیاز خواهیم داشت. به هر طریقی باید این جامعه حفظ شود. این خانواده سالم بماند.
من بطور مشخص این گزینه ها را می خواهم:
گزینه یک - (مقطعی)
به کلیه صاحبان ملک های استیجاری که سالن های تئاتر خصوصی در آنها مستقر و فعال است اطلاع داده شود که تا اطلاع ثانوی و عادی شدن شرایط کسب و کار، حق مطالبه مبلغ اجاره روال را نداشته و ملزم به همکاری و همیاری صاحبان کسب و پیشه هنری هستند. اجرای این الزام نیرو و قدرت اجرائی می خواهد که با کمک و رایزنی معاونت هنری و وزیر فرهنگ امکان پذیر است و در هیئت دولت هم پسندیده و مقبول قرار خواهد گرفت. برای اینکه هدف توسعه فرهنگ است و همه جامعه از آن منتفع خواهیم شد.
گزینه دو - (مستمر و برنامه محور)
به کلیه متقاضیان راه اندازی سالن های اجرائی خصوصی زمین یا ساختمانی اختصاص داده شود و با ارائه وام های راه اندازی به تجهیز و راه اندازی تئاترهای واقعی با کلیه امکانا ت و تجهیزات کمک کرد. گروه های کارشناسی و نظارتی بر حسن انجام کار فعالیت داشته باشند، بر تعرفه های بلیط و اجاره بوفه و سالن ها نظارت کنند تا به رقم های معقول متوسط رسید، برای اینکه هدف نهایی توسعه فرهنگ است. در این صورت بادهای شدیدی مثل همه گیری کرونا یا هر بلای طبیعی ناگوار دیگری، زیر ساخت ها و زیربنا را نابود نخواهد کرد. تلاش ها و همت ها ارزش خواهد داشت.»
اخیرا مصطفا کوشکی مدیر تئاتر مستقل تهران در یادداشتی که آن رادر اختیار ایسنا گذاشت، اعلام نمود با وجود همه تلاش هایش برای حفظ این مکان، به علت شرایط دشواری که بویژه پس از کرونا بالاتر گرفته، چاره ای جز تعطیلی این مکان ندارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب