به گزارش بازی اندروید، بهبود الگوریتم های گوگل برای شناسایی ترافیک ایران، با وجود لزوم حقوقی جهت پایبندی به تحریم های OFAC، با حذف درآمد یوتیوبرهای فارسی زبان عملا ادعای آمریکا در «قانون FREEDOM» برای ترویج آزادی دیجیتال را به بن بست کشانده است.
نگار علی- سیاست خارجی ایالات متحده در قبال ایران شامل یک دوگانگی ساختاری و مداوم است: از یک سو، دولت آمریکا صراحتاً هدف خویش را ترویج دسترسی آزاد و بدون فیلتر به اطلاعات برای مردم ایران قرار داده است. از طرفی، تحریم های فراگیر وضع شده توسط دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (OFAC) اکثریت قریب به اتفاق تراکنش های تجاری و مالی با ایران را ممنوع می کند. اقدام اخیر گوگل و یوتیوب که به کاهش شدید درآمد تولیدکنندگان محتوای فارسی زبان انجامیده، نمایش مستقیم این تناقض سیاستی است، خصوصاً در جایی که الزامات قانونی شرکتها برای مدیریت ریسک، بر اهداف طولانی مدت سیاست خارجی در زمینه آزادی دیجیتال ارجحیت می یابد.
آیا اقدام اخیر یوتیوب در پایین آوردن شدید درآمد یوتیوبرهای فارسی زبان، در تضاد با طرح کنگره آمریکا موسوم به «قانون بررسی امکان سنجی تجهیزات نوظهور برای رسانه های دیجیتال آزاد» (FREEDOM) است یا خیر؟ تطابق حقوقی (پاسخ به الزام): کاهش قابلیت ایجاد درآمد توسط گوگل، یک گام فعال و ضروری برای حفظ تطابق سخت گیرانه با مقررات تراکنش ها و تحریم های ایران (ITSR) و ممانعت از نقض تحریم های OFAC است.۴ از دیدگاه حقوقی آمریکا، انجام معاملات مالی (مانند پرداخت درآمد تبلیغات AdSense) با اشخاص در یک حوزه قضایی تحریم شده، بدون مجوز صریح، ممنوع می باشد. بهبود الگوریتم های مکان یابی جغرافیایی گوگل، که در دسامبر ۲۰۲۵ (آذر ۱۴۰۴) اعمال شد، میزان اطمینان از مبدأ ترافیک را افزایش داد و این امر اجبار قانونی گوگل برای توقف ایجاد درآمد را تقویت کرد.
تناقض سیاستی (پاسخ به ماهیت عمل): اقدام مذکور، با وجود قانونی بودن، به وضوح در تضاد با روح و هدف استراتژیک قانون FREEDOM و سیاستهای کلی آمریکا برای ترویج آزادی اینترنت است. کاهش شدید درآمد، عملا ستون فقرات اقتصادی تولید محتوای مستقل و حرفه ای فارسی را از بین می برد و تولیدکنندگان را وادار به خاموشی یا مهاجرت می کند. بدین ترتیب، سیاست دسترسی (فراهم کردن ابزار) بدون پشتیبانی از سیاست بقای اقتصادی (فراهم کردن درآمد)، کارآیی خویش را از دست می دهد.
پارادوکس تکنولوژیک: قانون FREEDOM با هدف بررسی فناوری های نوظهور ارتباط مستقیم ماهواره ای به موبایل (Direct-to-Cell) معرفی شده است. موفقیت در پیاده سازی چنین ابزارهایی، که به کاربران امکان اتصال مستقیم به ماهواره ها را می دهند، عملا قابلیت های اجرایی تطابق با تحریمها برمبنای شناسایی آدرس IP را به چالش می کشد و پارادوکس تطابق را در آینده تشدید خواهدنمود. اگر فناوری دسترسی، تشخیص موقعیت جغرافیایی را نا ممکن سازد، پلت فرم های تکنولوژی ممکنست ریسک را به حداقل برسانند و دسترسی یا خدمات مالی را بصورت کلی محدودتر کنند.
چرا درآمد یوتیوبرهای فارسی ناگهان سقوط کرد؟ رکود اقتصادی اخیر در اکوسیستم تولید محتوای فارسی زبان در یوتیوب، نتیجه مستقیم تقویت الگوریتم های تشخیص موقعیت جغرافیایی توسط گوگل است. تولیدکنندگان محتوا و مخاطبان آنها در ایران برای سال ها از یک وضعیت نیمه رسمی بهره می بردند که برمبنای آن، فیلترینگ گسترده اینترنت در ایران (که شامل وب سایت های محبوبی مانند یوتیوب است)، کاربران را مکلف به استفاده از ابزارهای تغییر IP (مانند VPN و پروکسی) می کرد.
در این وضعیت پیشین، سیستم های ایجاد درآمد یوتیوب/ادزنس، ترافیک ورودی از ایران را به سبب استفاده از VPN، بعنوان ترافیک «خارجی» یا «بین المللی» شناسایی می کردند. این امر امکان نمایش تبلیغات بین المللی با ارزش بالا و ایجاد درآمد برمبنای شاخص RPM (درآمد به ازای هر هزار بازدید) بین ۳ تا ۸ دلار، و در مواردی حتی تا ۱۱ دلار، را فراهم می کرد. این سیستم، باآنکه شکننده بود، اما یک پل اقتصادی برای محتوای فارسی به وجود آورده بود.
در بروزرسانی آذر ماه ۱۴۰۴ (دسامبر ۲۰۲۵)، الگوریتم های گوگل، خصوصاً در زمینه تشخیص موقعیت جغرافیایی، بهبود شایان توجهی یافتند. این سیستم های پیشرفته توانستند حتی با وجود استفاده از VPNهای قوی، مبدأ حقیقی ترافیک از داخل ایران را با دقت بیشتری شناسایی کنند. از دیدگاه گوگل، باتوجه به تحریم های OFAC، نمایش تبلیغات به کاربران مستقر در ایران و محاسبه درآمد برای این بازدیدها، به معنای درگیر شدن در تراکنش های تجاری ممنوعه است. بنابراین، این بازدیدها به ترافیک نامعتبر (non-monetizable) تبدیل گشته و ارزش تبلیغاتی آنها حذف گردید.
۲.۲. ارزیابی کمی تاثیر اقتصادی نتیجه مستقیم این بهبود الگوریتمی، سقوط آزاد شاخص RPM برای کانال هایی با مخاطب غالب ایرانی بود. گزارش ها نشان می دهند که نرخ درآمد به ازای هر هزار بازدید از متوسط ۳ تا ۸ دلار (و حداکثر ۱۱ دلار) قبل از نوامبر ۲۰۲۵، به ارقام ناچیزی در حدود ۰.۲ تا ۱ دلار در دسامبر ۲۰۲۵ کاسته شده است. این کاهش در تعدادی موارد تا ۹۰ درصد یا بیشتر گزارش شده است.
این سقوط اقتصادی، نتایج عمیقی برای اکوسیستم تولید محتوای فارسی دارد. پیش از این تغییر، یوتیوب برای خیلی از تولیدکنندگان محتوا بعنوان یک منبع درآمد دلاری پایدار و غیرفعال (Passive Income) عمل می کرد. با کاهش ۹۰ درصدی درآمد، توجیه اقتصادی فعالیت حرفه ای و تشکیل تیم های تولید محتوا از بین می رود. این وضعیت، جامعه تولیدکنندگان را وادار می کند تا استراتژی خویش را تغییر داده و بسمت مدلهای تجاری پیچیده تر و خارج از پلت فرم (مانند اسپانسرینگ مستقیم یا فروش محصول) روی بیاورند. این تغییر جهت، استقلال محتوا را به خطر می اندازد و می تواند منجر به افول کیفیت یا اتخاذ تاکتیک های ضعیف برای فریب الگوریتم ها شود. علاوه بر این، خیلی از تولیدکنندگان محتوا در معرض خطر ورشکستگی و مهاجرت الزامی به پلت فرم هایی مانند تیک تاک یا اینستاگرام قرار می گیرند. بالاخره، این اقدام، بر خلاف ادعای آمریکا، منجر به تضعیف رسانه های مستقل فارسی در محیط آنلاین می شود.
سنجه/دوره پیش از دسامبر ۲۰۲۵ (میانگین RPM کانال فارسی) پس از دسامبر ۲۰۲۵ (RPM تخمینی کانال فارسی) کاهش گزارش شده و پیامد آن میانگین RPM (به ازای ۱۰۰۰ بازدید) ۳ تا ۸ دلار (تا حداکثر ۱۱ دلار)
۰.۲ تا ۱ دلار
کاهش بیشتر از ۹۰٪، که نشان دهنده فروپاشی اقتصادی می باشد
اساس شناسایی درآمد ترافیک «دورزننده» تشخیص موقعیت جغرافیایی (شناسایی شده بعنوان خارجی/غربی)
ترافیک به دقت شناسایی شده بعنوان ایرانی (غیرقابل درآمدزایی)
تغییر از درآمد دلاری غیرفعال به مدلهای تجاری پیچیده مورد نیاز
گوگل بعنوان یک شخص آمریکایی، تحت نظارت دقیق OFAC قرار دارد و نقض مقررات تحریمی می تواند منجر به جریمه های سنگین شود. باتوجه به تحریم های جامع ضد ایران، شرکتها نگاهی با حداقل ریسک (Zero-tolerance) را در پیش می گیرند.
افزایش دقت الگوریتم های مکان یابی جغرافیایی یوتیوب، عنصر کلیدی در این بحران است. تا پیش از این، تکیه یوتیوبرها بر VPNها بعنوان یک شکاف تطابق عمل می کرد که به شرکتها اجازه می داد تا حدودی مسئولیت خویش را در قبال تراکنش های مالی به سبب «عدم قطعیت جغرافیایی» کاهش دهند. هنگامی که سیستم های گوگل توانستند با اطمینان بیشتری ثابت کنند که ترافیک مولد درآمد (و درنتیجه تراکنش های مالی مرتبط) واقعا از ایران منشأ می گیرد، ریسک قانونی برای گوگل به صورت تصاعدی افزوده شد.
تفسیر حقوقی حکم می کند که اگر گوگل به صورت قطعی بداند که درحال تسهیل یک جریان مالی مبتنی بر ترافیک از یک حوزه قضایی تحریم شده است، باید فوراً این تراکنش را متوقف نماید. این بروزرسانی الگوریتمی، در حقیقت یک اقدام انطباق حقوقی است که توسط بخش حقوقی شرکت برای کاهش مواجهه با جریمه های مدنی و جنایی تحت ITSR الزامی شده است.
طرح FREEDOM چیست؟ قانون بررسی امکان سنجی تجهیزات نوظهور برای رسانه های دیجیتال آزاد (FREEDOM) یک طرح دوحزبی و دو مجلسی است که توسط نمایندگانی چون دیو مین (D-CA)، کلودیا تنی (R-NY)، و سناتورهایی مانند جکی روزن (D-NV) و دیو مک کورمیک (R-PA) معرفی شده است.
هدف اصلی این قانون، گسترش آزادی اینترنت برای مردم ایران بوسیله بررسی امکان سنجی فناوری های ارتباط مستقیم ماهواره ای به موبایل (Direct-to-Cell) است. قانون FREEDOM نهادهای کلیدی دولت آمریکا شامل وزارت امور خارجه، کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC)، و وزارت خزانه داری آمریکا (Treasury) را ملزم می سازد تا این فناوری های نوظهور را به صورت کامل ارزیابی کنند.
تناقض FREEDOM؛ وقتی آزادی اینترنت با تحریمها تلاقی می کند یکی از مهم ترین تناقض های نهفته در این سیاست، ارتباط مستقیم بین موفقیت قانون FREEDOM و چالش های آینده تطابق با تحریمها است. سیستم های DTC ماهواره ای، مانند استارلینک (که شمار پایانه های آن در ایران در سال ۲۰۲۵ از ۱۰۰، ۰۰۰ فراتر رفته است)، ذاتاً مدلهای مرسوم تشخیص موقعیت جغرافیایی برمبنای آدرس IP را منحرف و مرزهای ملی را در دنیای دیجیتال مبهم می سازند.
تکنولوژی هایی که قانون FREEDOM بر روی آنها متمرکز است، برای حفظ آزادی ارتباطات طراحی شده اند. با این وجود، اگر این ابزارها با موفقیت موقعیت فیزیکی کاربران را از دید پلت فرم های اینترنتی پنهان کنند، چالش های اجرایی برای OFAC بشدت افزایش خواهد یافت. شرکت هایی مانند گوگل برای رعایت تحریمها، شدیداً به دقت موقعیت جغرافیایی تکیه می کنند تا ثابت کنند که با حوزه قضایی ممنوعه معامله نمی کنند. اگر فناوری ای که برای ترویج آزادی طراحی شده، دقت تطابق را ناممکن سازد، ریسک پلت فرم بصورت تصاعدی بالا می رود.
بنابراین، در غیاب یک مجوز مالی صریح برای ایجاد درآمد، موفقیت قانون FREEDOM در فراهم کردن دسترسی گسترده و غیرقابل ردیابی، ممکنست پلت فرم های محتاط را مجبور کند تا برای ممانعت از نقض ناخواسته تحریمها، به جای اتخاذ رویکرد های تفکیک شده، بسمت اعمال ممنوعیت های کلی تر و سختگیرانه تر (Blanket Restrictions) حرکت کنند و به این ترتیب، کل سعی برای آزادی اینترنت در طولانی مدت با چالش مواجه شود.
تضاد بین لزوم حقوقی و ادعای آزادی اینترنت اقدام گوگل در پایین آوردن شدید درآمد یوتیوبرهای فارسی، با وجود نتایج اقتصادی ویرانگر برای جامعه تولیدکنندگان محتوا، یک ضرورت حقوقی در چهارچوب تطابق با مقررات تحریم های OFAC (ITSR) است. با این وجود، نتیجه این اجبار حقوقی، بشدت مغایر با اهداف سیاستی گسترده تر ایالات متحده است که توسط قانون FREEDOM و سایر ابتکارات ترویج آزادی اینترنت دنبال می شود.
با محروم کردن تولیدکنندگان محتوای مستقل از منبع درآمد پایدار، ایالات متحده به منزوی سازی تولیدکنندگان محتوا در ایران دامن می زند. این وضعیت به صورتی «آپارتاید دیجیتال» دامن می زند.
منبع: بازی اندروید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظر بینندگان بازی اندروید در مورد این مطلب